مسلمانان سراسر جهان، در حال حاضر نظارهگر ماه رمضان هستند. رمضان امسال، از روز ۱۴ فروردین آغاز شده و تا ۱۱ اردیبهشت ادامه خواهد داشت. اینها شیوههایی هستند که کارفرمایان با استفاده از آنها میتوانند این ماه را برایشان سادهتر کنند:
۱- ممکن است ندانید چه کسی از کارمندان شما روزه میگیرد. در هر صورت، حدس نزنید!
هر کس ممکن است عمل متفاوتی در محل کار داشته باشد. مثلا برخی از کارمندان ممکن است دوست نداشته باشند که به صورت واضح نشان دهند در حال انجام وظایف دینی هستند. از لحاظ اصول استخدام، مدیران و رهبران نباید به دنبال شناسایی کسانی که وظایف دینی خود را انجام میدهند و چگونگی انجام آن باشند؛ بلکه باید بفهمند که کارکنان مختلف ممکن است به شیوههای متفاوتی روزه بگیرند یا عبادت کنند. رهبران باید حواسشان باشد که اگر با درخواستی از هرکدام از کارمندان خود مواجه شدند که مربوط به وظایف دینی آنها است، نباید بلافاصله آن را زیر سوال ببرند.
اگر میدانید که یکی از کارمندان شما روزه نمیگیرد، از این بپرهیزید که از او دلیل روزه نگرفتنش را بپرسید.
۲- درک کنید که حتی مسلمانانی که مقید هستند نیز به شیوههای مختلفی رمضان را سپری میکنند.
همانطور که تفاوتهای زیادی در انجام فرضیات اسلام وجود دارد، شیوههای متنوعی نیز برای رویارویی با این ماه وجود دارند. بعضیها ۱۰۰٪ توان خود را به کار میگیرند و بعضی دیگر حداقل الزامات را انجام داده و همهچیز را ساده میگیرند. بسیاری از مسلمانان مجبور به روزه گرفتن نیستند، از جمله کودکان، افراد سالمند، بیمار و کسانی که در دورۀ قاعدگی، شیردهی یا حاملگی هستند. مسلمانان شیعه و سنی، روزۀ خود را در زمانهای متفاوتی افطار میکنند و عید فطر را در روزهای متفاوتی اعلام میکنند. همانطور که مدیران نباید درخواست تسهیلات مربوط به ماه رمضان را زیر سؤال ببرند، همچنین نباید برایشان تعجبآور باشد که درخواستهای افراد مختلف تفاوت زیادی با هم دارند.
۳- حال کارمندان روزهدار خود را بپرسید.
با پرسیدن سوالات ساده مانند اینکه «حالت چطوره؟»، «کارها با روزهداری خوب پیش میره؟» و … از احوال کارمندان روزهدار خود باخبر باشید. توصیه میکنیم که از ابزار ارتباطی سازمانی خود استفاده کنید و در ابتدای ماه رمضان، این ماه را به کارمندان روزهدار خود تبریک بگویید و اگر نیاز است تغییرات لازم در زمانبندی کاری آنها و حمایتهایی که نیاز دارند را اعمال کنید و در انتهای آن هم رسیدن عید فطر را به آنها تبریک بگویید.
۴- حواستان باشد که کارمندان دیگر را حساس نکنید و باعث احساس تبعیض سازمانی در آنها نشوید.
حمایت و مراقبت کردن از کارمندان روزهدار مهم است. اما حواستان باشد که کاری نکنید که کارمندانی که روزه نمیگیرند احساس بدی داشته باشند. برای مثال سعی نکنید که به کسانی که روزه نمیگیرند در سطح سازمان حس کمبود یا گناه القا شود. به تصمیم آنها احترام بگذارید. محل مناسب خوردن وعدههای غذایی آن را حفظ و فراهم کنید. سعی کنید که احترام متقابلی بین روزهداران و کسانی که روزه نمیگیرند شکل بگیرد. فرهنگی را شکل دهید که افراد سازمان شما، به تفاوتهای همدیگر احترام بگذارند و حتی با کنجکاویهای محترمانه، بیشتر با همدیگر و فرهنگ و عقاید هم آشنا شوند و در مورد آن گفت و گو کنند. نقش رهبران سازمان در شکل گرفتن این فرهنگها اساسی است.
۵- اجازۀ انعطاف را در زمان جلسه و استراحت بدهید.
معمولاً یک فرد روزهدار پس از سحری پرانرژی است اما بعدازظهر که میشود انرژیاش افت میکند. با کارمندان یا همکاران مشورت کنید و در صورت نیاز جلسات را به اوایل روز انتقال دهید.
ممکن است روزهدارانی که به طور منظم در طول سال نماز نخواندهاند، بخواهند زمان نمازشان را در ماه رمضان بیشتر کنند. در محیط کاری، این یعنی باید وقفههای کاری ۵ تا ۱۰ دقیقهای به افراد داده شود. اطمینان از ارائۀ این ۱۰ دقیقهها در طی جلسات، در آسانتر کردن زندگی روزهداران مقید مخصوصاً در ماه رمضان، بسیار مفید خواهد بود.
همچنین دورکاری و کار از خانه باعث شده است که جلسات شبانهی کاری نیز افزایش یابد. حواستان باشد که روزهداران باید زمانی را به افطار اختصاص دهند و احتمالا کمی بعد از آن نیز بدن آنها نیاز به استراحت دارد. وقتی زمان از نیمهشب میگذرد هم، برخی از روزهداران به مناجاتهای شبانه مشغول میشوند. بنابراین حواستان باشد که ممکن است نیاز به تغییر زمان جلسات شبانه در این ماه وجود داشته باشد.
۶- بدانید که کارمندان ممکن است بیشتر در ماه رمضان خسته شوند.
ماه رمضان علاوه بر روزهداری، دارای اعمال عبادی مانند شبزندهداری در شب قدر است. در این ماه ممکن است کمی ساعات خواب کارمندان روزهدار مختل شود و خواب آنها کاهش یابد. برای تعدیل کردن اثرات این موارد و کاهش خستگی، میتوانید در اعطای مرخصی در ماه رمضان انعطاف بیشتری از خود نشان دهید. حتی میتوانید کارمندان روزهدار خود را بیشتر تشویق به مرخصی بکنید. مطمئن باشید هر چه بیشتر به آنها کمک کنید تا خود را بازیابی کنند، عملکرد بهتری در سر کار هم خواهند داشت.
۷- با یک افطار در محل کار، فعالیتهای جمعی دیگر، دربارۀ رمضان اطلاعرسانی کرده و آن را گرامی بدارید.
برخی شرکتها از ماه رمضان به عنوان فرصتی برای ترویج همدلی و وحدت استفاده کرده و جلسات صمیمانۀ آگاهیبخش فراهم میکنند. یعنی در روز اول ماه رمضان پاکتهای هدیه میدهند یا در محل کار افطار میدهند. شما هم میتوانید این کارها را امتحان کنید. هم به ساخت هویت جمعی در تیمهای سازمان شما کمک میکند و هم نشاط و بهزیستی سازمانی را افزایش میدهد.
۸- اجازهی دورکاری یا کار ترکیبی (هیبرید) را به روزهداران دهید.
دورکاری یا کار ترکیبی تبدیل به شیوهی رایجی از کار کردن در تعداد زیادی از شرکتها و سازمانها شده است. با توجه به تغییر ساعات خواب، نیاز به استراحتهای کوتاه در طول روز و گرمای هوا در ماه رمضان امسال، میتوانید امکان دورکاری کردن یا کار ترکیبی را در اختیار کارمندان روزهدار خود قرار دهید. البته حواستان باشد که این کار نباید حس تبعیض در کارمندان دیگر ایجاد کند. شما باید شرایط دیگری را نیز که در آن کارمندان نیاز به دورکاری پیدا میکنند را شناسایی کند و در آن شرایط نیز به همهی کارمندان اجازهی دورکاری دهید. البته طبیعی است که دورکاری در بسیاری از انواع شغلها ممکن و کارآمد نیست اما به هرحال یک گزینهی جدی است.
اگر نگران ارتباط تیم و همکاران با هم در دورکاری هستید، میتوانید نگرانی خود را با یک ابزار ارتباط کاری آنلاین حل کنید. لیمو ابزاری است که با چت حرفهای در گروهها، تماسهای تصویری گروهی و اتصال به دیگر نرمافزارهای سازمان از طریق باتهای خود میتواند این مساله را به خوبی برای شما حل کند. همین الان ثبتنام کنید و ابزار ارتباط سازمانی خود را راه بیندازید.